Niedawno Komisja Europejska omówiła jeden z najgorętszych tematów programu energetycznego UE na rok 2023: reformę konstrukcyjną unijnego rynku energii elektrycznej.
Departament wykonawczy UE rozpoczął trzytygodniowe konsultacje społeczne w sprawie priorytetowych kwestii związanych z reformą zasad rynku energii elektrycznej.Konsultacja
ma na celu stworzenie podstawy dla wniosku ustawodawczego, który ma zostać złożony w marcu.
W ciągu miesięcy od wybuchu kryzysu cen energii UE niechętnie wprowadzała jakiekolwiek zmiany na unijnym rynku energii elektrycznej, pomimo poważnych
krytyka ze strony południowych państw członkowskich UE.Jednakże w związku z utrzymującymi się wysokimi cenami energii elektrycznej kraje Unii Europejskiej wywierają na UE presję, aby je podjęła
działanie.We wrześniu ubiegłego roku Ursula Vondrein, przewodnicząca Komisji Europejskiej, ogłosiła w orędziu o stanie Unii na rok 2022, że „szczegółowe
przeprowadzona zostanie kompleksowa” reforma struktury rynku mocy.
Celem reformy struktury rynku energii elektrycznej w UE jest znalezienie odpowiedzi na dwa główne pytania: w jaki sposób chronić konsumentów przed zewnętrznymi szokami cenowymi oraz w jaki sposób zapewnić
inwestorzy otrzymują długoterminowe sygnały dotyczące zrównoważonych inwestycji w energię odnawialną i zarządzanie popytem.– stwierdziła w skrócie Unia Europejska
oświadczenie z konsultacji społecznych, że „obecne ramy regulacyjne okazały się niewystarczające, aby chronić dużych konsumentów przemysłowych, małych i średnich
przedsiębiorstw i gospodarstw domowych przed nadmiernymi wahaniami i wyższymi rachunkami za energię”, „niezbędna jest jakakolwiek interwencja regulacyjna w strukturę rynku energii elektrycznej
utrzymać i wzmocnić zachęty inwestycyjne, zapewnić inwestorom pewność i przewidywalność oraz rozwiązać problemy gospodarcze i społeczne związane z wysokim poziomem
ceny energii.”
Ta perspektywa reform zmusza europejskie rządy, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia branżowe i społeczeństwo obywatelskie do szybkiego wyjaśnienia swojego stanowiska w tej debacie.
Chociaż niektóre kraje UE bardzo popierają tę reformę, inne kraje członkowskie (głównie północne kraje członkowskie) nie chcą interweniować
zbyt wiele w obecnym funkcjonowaniu rynku i uważają, że istniejący mechanizm zapewnia dużą ilość inwestycji w energię odnawialną.
Sama branża energetyczna wyraziła wątpliwości, a nawet obawy w związku z proponowaną poważną reformą i obawiała się, że jakakolwiek pochopna propozycja, jeśli nie zostanie odpowiednio oceniona,
może osłabić zaufanie inwestorów do całej branży.Christian Ruby, sekretarz generalny European Electricity Company of European Electricity
Trade Association stwierdziło: „Musimy unikać radykalnych i destrukcyjnych zmian, ponieważ odstraszą one inwestorów.Potrzebujemy stopniowego podejścia, aby zachować wszystko
strony pewne rynku.”
Europejscy eksperci ds. energii stwierdzili, że reforma rynku musi sprzyjać przyciąganiu inwestycji w długoterminowe magazynowanie energii i technologie czystej energii.
Matthias Buck, europejski dyrektor AgoraEnergiewende, zespołu doradców z siedzibą w Berlinie, powiedział: „Musimy ponownie ocenić, czy plan zapewnia wystarczające i
wiarygodne długoterminowe sygnały inwestycyjne umożliwiające pełną dekarbonizację europejskiego systemu elektroenergetycznego i spełnienie wymogów Unii Europejskiej w zakresie przyspieszenia zmian klimatycznych
działanie."Powiedział: „W tej chwili nie mówi się o pogłębieniu reformy, która doprowadziłaby do całkowitej dekarbonizacji systemu elektroenergetycznego, ale o krótkoterminowych
środki zarządzania kryzysowego mające na celu ochronę konsumentów i gospodarstw domowych przed wpływem wysokich detalicznych cen energii elektrycznej.Naprawdę ważne jest, aby to rozróżnić
debat krótko- i długoterminowych.”
Branża energii odnawialnej w UE obawia się, że debata ta zagmatwała najważniejsze kwestie.Naomi Chevillad, szefowa spraw regulacyjnych SolarPower
Europe, Europejskie Stowarzyszenie Handlu Fotowoltaiką Słoneczną, stwierdziło: „Naprawdę skupiamy się na tym, jak zapewnić długoterminowe sygnały inwestycyjne i jak sprawić, by
wartość energii odnawialnej bliżej konsumentów.”
Niektóre rządy, które najbardziej opowiadają się za szeroko zakrojoną reformą struktury unijnego rynku energii elektrycznej, wyraziły swoje poparcie na piśmie.Hiszpania przypisała
obecnych wahań cen energii po kilka „niedoskonałości rynku” – powołał się na niedobory dostaw gazu ziemnego i ograniczoną produkcję energii wodnej spowodowane
niedawnej suszy – i zaproponował nowy model cenowy oparty na długoterminowych ustaleniach umownych, takich jak umowy zakupu energii (PPA) lub umowy różnicowe
kontrakty (CfD).Eksperci wskazali jednak, że kilka przypadków nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku, o których wspomniała Hiszpania, dotyczyło problemów po stronie podaży i reformy projektu
hurtowego rynku energii elektrycznej nie była w stanie rozwiązać tych problemów.Znawcy branży ostrzegali, że nadmierna koncentracja zakupu energii przez rząd
może stwarzać zagrożenia, które będą zakłócać krajowy rynek energii.
Hiszpania i Portugalia mocno odczuły gwałtowny wzrost cen gazu ziemnego w ciągu ostatniego półtora roku.Dlatego te dwa kraje ograniczają cenę hurtową
gazu ziemnego do wytwarzania energii i starają się kontrolować wzrost ryzyka ubóstwa energetycznego.
Rządy i cała branża energetyczna uważają, że w ramach nadchodzącej reformy rynku energii elektrycznej w UE należy zbadać, w jaki sposób przekształcić niższą energię hurtową
koszt wytwarzania energii odnawialnej na niższy detaliczny koszt energii dla odbiorców końcowych.W swoich konsultacjach społecznych Komisja Europejska
zaproponowano dwa sposoby: poprzez umowę PPA pomiędzy przedsiębiorstwami użyteczności publicznej a konsumentami lub poprzez KTR pomiędzy przedsiębiorstwami użyteczności publicznej a rządem.Umowy zakupu energii
mogą przynieść wiele korzyści: dla konsumentów mogą zapewnić opłacalną energię elektryczną i zabezpieczyć przed wahaniami cen.Dla deweloperów projektów dotyczących energii odnawialnej,
umowy zakupu energii elektrycznej zapewniają stabilne źródło długoterminowych dochodów.Dla rządu stanowią one alternatywny sposób wykorzystania energii odnawialnej
bez środków publicznych.
Europejskie organizacje konsumenckie uważają, że zreformowana struktura unijnego rynku energii elektrycznej ma szansę wprowadzić nowe przepisy dotyczące konsumentów
praw, takich jak ochrona bezbronnych gospodarstw domowych przed odcięciem dostaw prądu, gdy nie są one w stanie zapłacić rachunków przez pewien okres, oraz unikanie jednostronnej ceny
podwyżki usług użyteczności publicznej.Obecne przepisy pozwalają dostawcom energii na jednostronne podwyższanie cen energii elektrycznej, ale muszą o tym powiadamiać konsumentów pod adresem
z co najmniej 30-dniowym wyprzedzeniem i umożliwić konsumentom bezpłatne rozwiązanie umowy.Jednak gdy ceny energii są wysokie, przejście na nowych dostawców energii
może zmusić konsumentów do wyrażenia zgody na nowe i droższe umowy energetyczne.We Włoszech krajowy organ ds. konkurencji prowadzi dochodzenie w sprawie podejrzeń jednostronnych
podwyżka cen umów stałych dla około 7 mln gospodarstw domowych w celu ochrony konsumentów przed skutkami kryzysu energetycznego.
Czas publikacji: 06 lutego 2023 r