Niedawno Komisja Europejska omawiała jeden z najgorętszych tematów unijnej agendy energetycznej w 2023 r.: reformę projektową unijnego rynku energii elektrycznej.

Departament wykonawczy UE rozpoczął trzytygodniowe konsultacje społeczne w sprawie priorytetowych kwestii reformy zasad rynku energii elektrycznej.Konsultacja

ma stanowić podstawę dla wniosku legislacyjnego, który ma zostać przedłożony w marcu.

W miesiącach, które upłynęły od wybuchu kryzysu cen energii, UE niechętnie wprowadzała jakiekolwiek zmiany na unijnym rynku energii elektrycznej, pomimo poważnych

krytykę ze strony południowych państw członkowskich UE.Jednak w miarę utrzymywania się wysokich cen energii elektrycznej kraje Unii Europejskiej wywierają presję na UE, aby je przyjęła

działanie.Ursula Vondrein, przewodnicząca Komisji Europejskiej, ogłosiła we wrześniu ubiegłego roku w orędziu o stanie Unii 2022, że „dogłębne

i kompleksowa” reforma struktury rynku mocy.

Reforma struktury rynku energii elektrycznej w UE ma na celu udzielenie odpowiedzi na dwa główne pytania: jak chronić konsumentów przed zewnętrznymi szokami cenowymi oraz jak zapewnić

inwestorzy otrzymują długoterminowe sygnały o zrównoważonych inwestycjach w energię odnawialną i zarządzanie popytem.— poinformowała w skrócie Unia Europejska

oświadczenie z konsultacji publicznych, że „obecne ramy regulacyjne okazały się niewystarczające, aby chronić dużych konsumentów przemysłowych, małych i średnich

przedsiębiorstw i gospodarstw domowych przed nadmiernymi wahaniami i wyższymi rachunkami za energię”, „niezbędna jest jakakolwiek interwencja regulacyjna w kształtowanie rynku energii elektrycznej

utrzymać i wzmocnić zachęty inwestycyjne, zapewnić inwestorom pewność i przewidywalność oraz rozwiązać problemy gospodarcze i społeczne związane z wysokimi

ceny energii”.

Ta perspektywa reform zmusza europejskie rządy, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia branżowe i społeczeństwo obywatelskie do szybkiego wyjaśnienia swojego stanowiska w tej debacie.

Chociaż niektóre kraje UE bardzo popierają tę reformę, inne kraje członkowskie (głównie północne kraje członkowskie) nie chcą interweniować

zbyt wiele w obecnym funkcjonowaniu rynku i uważają, że istniejący mechanizm zapewnia duże inwestycje w energię odnawialną.

Sama branża energetyczna wyraziła wątpliwości, a nawet obawy co do proponowanej poważnej reformy i obawiała się, że każda pochopna propozycja, jeśli nie zostanie odpowiednio oceniona,

może osłabić zaufanie inwestorów do całej branży.Christian Ruby, sekretarz generalny European Electricity Company of the European Electricity

Trade Association powiedział: „Musimy unikać radykalnych i destrukcyjnych zmian, ponieważ odstraszą one inwestorów.Potrzebujemy stopniowego podejścia do utrzymania wszystkich

strony pewne siebie na rynku”.

Europejscy eksperci energetyczni stwierdzili, że reforma rynkowa musi sprzyjać przyciąganiu inwestycji w długoterminowe magazynowanie energii i technologie czystej energii.

Matthias Buck, dyrektor europejski think-tanku AgoraEnergiewende z siedzibą w Berlinie, powiedział: „Musimy ponownie ocenić, czy plan zapewnia wystarczające i

wiarygodne długoterminowe sygnały inwestycyjne w celu pełnej dekarbonizacji europejskiego systemu elektroenergetycznego i spełnienia wymogów Unii Europejskiej w zakresie przyspieszenia klimatu

działanie."Powiedział: „Obecnie nie mówi się o pogłębieniu reformy w celu całkowitej dekarbonizacji systemu elektroenergetycznego, ale o krótkoterminowym

środki zarządzania kryzysowego w celu ochrony konsumentów i gospodarstw domowych przed skutkami wysokich cen detalicznych energii elektrycznej.Rozróżnienie między nimi jest naprawdę ważne

krótko- i długoterminowe debaty”.

Branża energii odnawialnej w UE jest zaniepokojona tym, że ta debata dezorientuje najważniejsze kwestie.Naomi Chevillad, szefowa spraw regulacyjnych SolarPower

Europe, Europejskie Stowarzyszenie Handlu Energią Fotowoltaiczną, powiedział: „Naprawdę koncentrujemy się na tym, jak zapewnić długoterminowe sygnały inwestycyjne i jak sprawić, by

wartości energii odnawialnej bliżej konsumentów”.

Niektóre rządy, które najbardziej opowiadają się za szeroko zakrojoną reformą struktury rynku energii elektrycznej w UE, wyraziły swoje poparcie na piśmie.Hiszpania przypisała

obecne wahania cen energii do kilku „niedoskonałości rynku” – powołał się na brak dostaw gazu ziemnego i ograniczoną produkcję energii wodnej spowodowane

niedawnej suszy – i zaproponował nowy model cenowy oparty na długoterminowych ustaleniach umownych, takich jak umowy na zakup energii (PPA) lub różnicowe

kontrakty (CfD).Eksperci zwrócili jednak uwagę, że kilka przypadków niedoskonałości rynku, o których wspomniała Hiszpania, dotyczyło problemów po stronie podaży i reformy wzornictwa

hurtowego rynku energii elektrycznej z trudem mógł rozwiązać te problemy.Znawcy branży ostrzegali, że nadmierna koncentracja zakupu energii przez rząd

mogą stwarzać zagrożenia, które zakłócą krajowy rynek energii.

Hiszpania i Portugalia zostały mocno dotknięte gwałtownymi wzrostami cen gazu ziemnego w ciągu ostatniego półtora roku.Dlatego te dwa kraje ograniczają cenę hurtową

gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej i starać się kontrolować wzrost zagrożenia ubóstwem energetycznym.

Zarówno rządy, jak i branża energetyczna uważają, że nadchodząca reforma rynku energii elektrycznej w UE musi zbadać, w jaki sposób można przekonwertować mniejszą energię hurtową

koszt wytwarzania energii odnawialnej na niższy detaliczny koszt energii ponoszony przez konsumentów końcowych.W swoich konsultacjach publicznych Komisja Europejska

zaproponował dwa sposoby: poprzez PPA między przedsiębiorstwami użyteczności publicznej a konsumentami lub poprzez Cfd między przedsiębiorstwami użyteczności publicznej a rządem.Umowy zakupu energii

mogą przynieść wiele korzyści: konsumentom mogą zapewnić opłacalną energię elektryczną i zabezpieczyć się przed wahaniami cen.Dla deweloperów projektów energii odnawialnej,

umowy na zakup energii elektrycznej zapewniają stabilne źródło długoterminowego dochodu.Dla rządu stanowią alternatywny sposób wykorzystania energii odnawialnej

bez środków publicznych.

Europejskie organizacje konsumenckie uważają, że zreformowany unijny rynek energii elektrycznej ma szansę na wprowadzenie nowych przepisów dotyczących konsumenta

praw, takich jak ochrona wrażliwych gospodarstw domowych przed odcięciem zasilania, gdy przez pewien czas nie mogą zapłacić rachunków, oraz unikanie jednostronnej ceny

podwyżki użyteczności publicznej.Obecne przepisy pozwalają dostawcom energii na jednostronne podwyższenie ceny energii elektrycznej, ale muszą o tym informować konsumentów

z co najmniej 30-dniowym wyprzedzeniem i umożliwić konsumentom bezpłatne rozwiązanie umowy.Jednak gdy ceny energii są wysokie, przejście na nowych dostawców energii

może zmusić konsumentów do wyrażenia zgody na nowe i droższe umowy na energię.We Włoszech Krajowy Urząd ds. Konkurencji prowadzi dochodzenie w sprawie podejrzenia jednostronności

wzrost cen w umowach na czas określony około 7 mln gospodarstw domowych w celu ochrony konsumentów przed skutkami kryzysu energetycznego.